.jpg)
دغدغه شان آموختن به سربازان این مرز و بوم است. سربازانی که برای خدمت به وطن و دفاع از ناموس و آب و خاک کشور از آرامش و آسایش خود گذشته و راهی خدمت سربازی شده اند.
آستین بالا زده و دست به کار شده اند. می خواهند در ازای جوانمردی سربازان به آنها خدمت کرده و حرفه به آنها بیاموزند. ۵۰۰ فن و مهارت را جمع‌آوری کرده و در سه دسته طلایی نقره ای و برنزی در مراکز آموزشی و پادگان های کل کشور به آموزش گذاشته اند.
در کلاس های آموزشی در صددند تا سربازان در کنار آموختن موضوعات امنیتی و دفاعی, مهارت هم بیاموزند تا بعد از فراغت تحصیل یک سرباز صفر نبوده و سرباز ماهری باشند که بتوانند از توانمندی و مهارت کسب کرده در دوران سربازی ارتزاق کنند.
امروز پنجم مرداد مصادف با روز "مهارت و سربازان" در هفته ملی مهارت است.
برای آگاهی از آخرین جزئیات برنامه های مهارت آموزی سربازان و برنامه‌های پیش رو با سردار موسی کمالی مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت آموزی نیروهای مسلح به گفت‌وگو پرداختیم; بخوانید.
فارس: از هفته ملی مهارت بگویید؟ قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیروهای مسلح چه برنامه‌ای برای بزرگداشت این هفته دارد؟
از 30 تیر تا 6 مرداد هفته ملی مهارت است. برای گرامیداشت این هفته قبلا مراسم‌هایی جمعی به صورت کشوری برگزار می‌شد، ولی امسال به دلیل شرایطی که کرونا به وجود آورده است، تجمع تمرکزی در تهران یا استان‌ها وجود ندارد و بنا داریم با بهره‌گیری از فضای مجازی و امکانات الکترونیکی گرامیداشت این هفته را برگزار کنیم.
* 5 مرداد; روز مهارت و سربازان وظیفه
فارس: آیا در روز شمار هفته ملی مهارت روزی برای سربازان پیش بینی شده است؟
بله; روز پنجم هفته ملی مهارت یعنی یکشنبه 5 مردادماه به نام مهارت دانش‌آموزان، دانشجویان و سربازان وظیفه نامگذاری شده است.
* جهش مهارت; جهش اشتغال و جهش تولید
فارس: شعارهای قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیروهای مسلح برای گرامیداشت هفته مهارت چیست؟
قرارگاه مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه شعار«جهش مهارت; جهش اشتغال و جهش تولید» را برای هفته مهارت پیش بینی کرده است؛ طبق برنامه پنج‌ساله نقشه راه امسال مصادف با خیزش مهارت بود که با تدبیر مقام معظم رهبری با شعار سال مبنی بر جهش تولید مصادف شد.
فارس: منظور از جهش اشتغال و تولید در بین جامعه کارکنان وظیفه چیست؟
شعار دوم ورود سرباز، خروج سرباز ماهر است، جهش اشتغال با جهش مهارت و جهش تولید با جهش اشتغال میسر است . یعنی سرباز بعداز پایان خدمت با مهارت و توانمندی از پادگان بیرون رود و جهش تولید نیز یعنی اینکه هر سرباز حداقل یک مهارت تخصصی داشته باشد.
* همه سربازان تا سال 1401 ماهر می شوند
فارس: برنامه‌های قرارگاه مهارت‌آموزی برای توانمندسازی سربازان چیست؛ تا به امروز چند سرباز گواهینامه مهارت‌آموزی دریافت کرده‌اند؟
طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده در صدد هستیم تا سال 1401 همه سربازان تحت پوشش مهارت‌آموزی قرار بگیرند و آموختن مهارت برای همه سربازان الزامی و اجباری شود.
سومین شعار قرارگاه هر سرباز حداقل یک مهارت تخصصی است و این امر باید تا ۱۴۰۱ تحقق یابد.
فارس: مهارت‌آموزی یعنی چه و سرباز ماهرکیست؟
مهارت‌آموزی یعنی اینکه جوانی که وارد خدمت سربازی می‌شود در کنار آموزش مهارتهای دفاعی و امنیتی که وظیفه اصلی هر سرباز است، توانایی لازم برای انجام یک کار را با بالاترین کیفیت یاد بگیرد.
* تربیت و آموزش 487000 سرباز ماهر
فارس: از چه سالی مهارت‌آموزی آغاز شده و تاکنون چند سرباز توانمند شده‌اند؟
عملاً سه سال است که بحث مهارت‌آموزی و توانمندسازی سربازان را آغاز کرده‌ایم.
در سال 96، 103 هزار سرباز گواهینامه مهارت دریافت کرده و توانمند شده اند؛ توانمندسازی سربازان در سال 97 به 163 هزار نفر افزایش پیدا کرد و در سال گذشته با تفکیک مهارت‌ها به دو دسته عمومی و تخصصی بدون احتساب سه ماه آخر سال که با شروع ویروس کرونا و تعطیلی کلاس‌های آموزش مواجه بود توانستیم در رسته مهارتهای عمومی 96 هزار سرباز و در دسته مهارتهای تخصصی 125 هزار سرباز را توانمند و ماهر سازیم؛ برای امسال هم درنظر داریم 65 درصد سربازان مهارت آموخته و توانمند شوند.
* مهارت آموزی به 65 درصد از سربازان در سال جاری
فارس: چند نفر در شرف دریافت گواهینامه مهارت آموزی هستند؛ چه دستگاه‌هایی دراین زمینه به قرارگاه مهارت آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیروهای مسلح کمک می‌کنند؟
برنامه قرارگاه مهارت‌آموزی و توانمندسازی سربازان این است که در سال جاری حداقل 65درصد سربازان مهارت آموخته و گواهینامه لازم را کسب کنند. این برنامه‌ها با کمک چهار دستگاه و وزارتخانه از جمله سازمان فنی و حرفه‌ای، جهاد کشاورزی، سازمان فناوری و اطلاعات و وزارت ورزش و جوانان در حال انجام است.
*پیگیر اعطای تسهیلات به سربازان ماهر هستیم
فارس: در سال‌های گذشته هنگام افتتاح قرارگاه مهارت‌آموزی سربازان،از برنامه‌هایی چون اعطای وام اشتغال به مشمولان بعد از مهارت‌آموزی و فراغت از خدمت سربازی گفته بودید، آیا این امر تحقق یافته است؟
در ارتباط با مهارت‌آموزی و اشتغال سربازان، قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیروهای مسلح دو کار اصلی انجام داد؛ اولاً اینکه با دستگاه‌هایی که مهارت تولید می‌کنند همچون وزارت آموزش و پرورش، سازمان فنی و حرفه‌ای، وزارت ورزش و جوانان و همچنین جهاد کشاورزی تفاهم‌نامه امضاء کرد و ما این دستگاه‌ها را تحت عنوان دستگاه‌های ماهرساز شناخته و با آنها همکاری می‌کنیم.
اما گروه دیگر در بحث اشتغال به ما کمک خواهند کرد که تحت عنوان دستگاه ماهرسان نام دارند و حتی سامانه‌ای نیز به این نام طراحی شده است؛ در دستگاه‌های ماهرسان، ما پنجره واحد را نامگذاری کردیم، یعنی اینکه یک سرباز بعد از مهارت‌آموزی و دریافت گواهینامه وارد این سامانه ماهرسان می‌شود و با توجه به مهارتش، برایش پنجره‌هایی باز می‌شود که اشتغال و تسهیلات اشتغال را مشخص می‌کند، مثلاً می‌گوید اگر مایلید با مهارت خود در بحث صنعت وارد شوید، این دستگاه‌ها با چنین تسهیلاتی می‌توانند به شما کمک کنند یا اگر سربازی در رشته الکترونیک و تعمیر موبایل مهارتی پیدا کرد، برایش پنجره‌ای باز می‌کند تا به مشاغل و تحصیلاتی در مهارت خود وصل شود.
در بحث وام که گفتید، برای تعدادی از سربازان ماهر به طور متفرقه محقق شده و افراد را به سازمان‌ها معرفی کرده‌ایم، اما برای فراگیری این موضوع در بین همه سربازان ماهر در حال جمع‌بندی و توافقات نهایی و فراهم کردن زیرساخت‌ها هستیم تا بتوانیم به صورت فرایند تسهیلات اشتغال سربازان را ساماندهی کنیم ، و همه سربازان در شمول قرار گیرند.
* پیگیر اشتغال سربازان ماهر هستیم
فارس: با توجه به بحث اشتغال که برای سربازان پیش‌بینی کرده‌اید، یعنی عملاً سربازان بعد از فراغت از سربازی هم رصد و پیگیری شما هستند؟
در گذشته فردی که خدمت سربازی را انجام می‌داد و کارت پایان خدمت را می‌گرفت دیگر با او کاری نداشتیم، چرا که خدمت سربازی‌اش تمام شده بود، اما هم‌اکنون با برنامه‌هایی که در سامانه ماهرسان پیش‌بینی کرده‌ایم، بعد از سربازی تا دو سال نیز از سرباز حمایت کرده و تسهیلات لازم را برای اشتغالش فراهم خواهیم کرد.
*سامانه سرباز ماهر شوخی نیست/ مشمولان ثبت نام کنند
فارس: استقبال مشمولان از سامانه سرباز ماهر چیست؛ چگونه می‌توانند در سامانه سرباز ماهر ثبت‌نام کنند؟
یکی دو سال است که سامانه سرباز ماهر طراحی شده اما برخی جوانان فکر می‌کنند که این سامانه و برنامه‌هایش یک شوخی است؛ عملاً تعداد ثبت‌نامی‌ها در سامانه سرباز ماهر محدود است.
بارها اعلام کرده‌ایم که پسران می‌توانند از سن 15 سالگی وارد سامانه سرباز ماهر شده و ورود و ثبت‌نام در این سامانه محدودیتی ندارد؛ دانش‌آموز، دانشجو، فارغ‌التحصیل، طلبه یا حتی افرادی که درس نخوانده‌اند نیز می‌توانند در سامانه سرباز ماهر وارد شده و ثبت‌نام کنند؛ این روش راحت‌ترین و در دسترس‌ترین راه است.
شیوه دیگر این است که مشمولان در هنگام اعزام و درحین خدمت وارد سامانه سرباز ماهر شوند؛ قبلاً گفته بودیم که شش ماه قبل از اعزام هم می‌توانند در سامانه سرباز ماهر ثبت‌نام کنند اما هم اکنون این امکان فراهم شده تا حداکثر یک ماه قبل از اعزام در سامانه ثبت‌نام کنند تا بتوانیم مشوق‌ها را براساس مهارت و توانمندی‌شان لحاظ کنیم.
فارس: آیتم‌های ثبت شده در سامانه سرباز ماهر چیست؟
ابتدا مشخصات فردی و عمومی است. در ادامه هم سؤالاتی مبنی بر این است که فرد چه مهارت‌هایی دارد، در چه دوره‌هایی شرکت کرده یا چه مهارت‌هایی را به صورت تجربی بلد است. به چه چیزی علاقمند است؟ برنامه آینده‌اش چیست؟ و مواردی این‌چنینی.
فارس: آیا برای موارد ثبت شده در سامانه سرباز ماهر صحت‌سنجی می‌کنید؟
مشمولانی را که اعلام می‌کنند که آموزش دیده و گواهینامه دارند غربالگری کرده و مشخصات‌شان را برای تأئید به سازمان‌های مربوطه ارسال می‌کنیم.
تعدادی از افراد هم می‌گویند دوره آموزشی خاصی را نگذرانده اند ولی در فلان حرفه تجربه دارند، بنابراین در پادگان‌های آموزشی غربالگری شده و در آزمون‌های ادواری، آنها را شرکت می‌دهیم تا میزان تجربه و توانمندی‌شان مشخص شود.
* دغدغه مان توانمندسازی سربازان است
فارس: آیا از سربازان توانمند به عنوان مربی استفاده می‌کنید؟
مربی‌ها تعداد محدودی هستند که هم تجربه لازم را دارند و هم علم مورد نظر را. در حد نیاز از سربازان توانمند استفاده می‌کنیم، اما نکته مهم برای ما ساختن آینده این جوانان است، چرا که باید این افراد را طوری هدایت کنیم تا برای آینده‌شان مهارت بیاموزند.
* آموزش ها به سمت علائق سربازان می رود
فارس: در مصاحبه‌های قبلی عنوان کرده بودید که رشته‌های آموزشی به سربازان در کلاس‌های مهارت‌آموزی با توجه به جغرافیای استان، ظرفیت پادگان و... برگزار می‌شود. اگر سربازی به رشته آموزشی که در پادگان ها ارائه می‌شود علاقمند نباشد آیا می‌تواند از شرکت در کلاس‌ها سرباز زند؟
بله بعضاً آموزش‌های برگزار شده براساس علاقه افراد نیست اما ما منشور کیفیت را ابلاغ کردیم و براساس آن 14 شاخص را تعیین کرده‌ایم تا برای آموزش سربازان، این شاخص‌ها در پادگان‌ها و مراکز آموزشی رعایت شود.
اجرای منشور از ابتدای سال الزامی شده و آموزش‌ها باید براساس علاقمندی سربازان باشد؛ در آن مراکزی هم که بستر فراهم نیست، سازمان‌ها خودشان باید تلاش کنند تا شرایط را فراهم کنند.
طبق برنامه‌ریزی‌های پیش‌بینی شده، در کنار آموزش، آزمون ادواری نیز در کلیه مراکز آموزشی برگزار می‌شود؛ ابتدا از افراد آزمون گرفته شده و براساس مهارتی که دارند، برای ادامه آموزش معرفی می‌شوند؛ آنهایی که مهارت ندارند، یکراست برای آموزش معرفی می‌شوند.
* منشور کیفیت و اثر بخشی چیست؟
فارس: از منشور کیفیت و اثربخشی گفتید، جزئیات این منشور را تشریح کنید؟
منشور کیفیت و اثربخشی طرح جامع مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه در محورهای چهارگانه با دسته‌بندی آموزشی، انگیزشی، فرهنگی و آمایشی تقسیم‌بندی شده است.
در محورهای آموزشی، آموزش‌های مهارتی اثربخش به جای مدرک‌گرایی، جلب حداکثری رضایت یگان و سرباز از دوره‌ها، کیفیت زمان لازم و ابزار آموزشی مناسب و همچنین تمرکز در مهارتهای منجر به اشتغال مدنظر است.
در دوره انگیزشی نیز انجام دوره‌های مهارتی متناسب با علاقمندی، اهدای تسهیلات و مشوق‌های مؤثر و به موقع و کارنامه و گواهینامه‌های مهارتی در دستور کار است.
در بحث سوم که محورهای فرهنگی پیش‌بینی شده،؛ اشاعه فرهنگ مهارت‌آموزی برای خانواده ها و سربازان، توسعه همکاری‌های فنی و مهارتی و اشاعه مهارتی در جلسات عمومی سربازان مدنظر است.
در طرح آمایشی که چهارمین محور از محورهای چهارگانه منشور طرح جامع مهارت‌آموزی است، به کارگیری مؤثر سربازان متخصص، بهره‌برداری از طرح‌های ملی، تسریع در دسترسی دوره‌ها و خدمات آموزشی و هماهنگی و یکپارچگی مدیریت آموزش‌های مهارتی در دستورکار است.
* ثبت 2400 کارگاه آموزشی به عنوان محیط واقعی کار
فارس: تعداد کارگاه‌های آموزشی در پادگان‌ها حدوداً چه تعداد است؟
آموزش در محیط واقعی کار یکی از برنامه‌های پیش‌بینی شده قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیروهای مسلح و مهارت‌آموزی سربازان است.
ما هم‌اکنون شاید بیش از 10 هزار کارگاه محیط واقعی کار داریم، چرا که در پادگان‌ها واحدهایی چون تعمیرگاه، تأسیسات، نانوایی، آرایشگاه و تخصص‌های دیگر دائر است که با مجوزی که از سازمان فنی و حرفه‌ای گرفته‌ایم، توانسته‌ایم تعدادی از کارگاه‌های استاندارد را به رسمیت بشناسیم.
هم‌اکنون 2400 کارگاه آموزشی و محیط واقعی کار را با شرایط استاندارد تعیین شده به ثبت رساندیم و این کارگاه‌ها به صورت پروژه‌محور است؛ یعنی فردی که نقاشی ساختمان بلد است با آموزش و کار در این کارگاه‌های محیط واقعی کار می‌تواند آموزش دیده و آزمون هم بدهد و درنهایت گواهینامه مورد نظر را دریافت کند.
* مهارت های طلایی صدرنشین علایق سربازان
فارس: علاقمندی مشمولان به کسب کدامیک از مهارت‌ها بیشتر است؟
مهارت‌ها را به سه دسته طلایی، نقره‌ای و برنزی تقسیم‌بندی کرده‌ایم.
مهارتهای طلایی همان مهارت‌هایی هستند که در اکثر استان‌ها وجود دارد و زمینه اشتغال برای آن وجود دارد.
مشاغل نقره‌ای مشاغلی است که مربوط به جغرافیای چند استان است که زمینه کارشان در آن استان وجود دارد. به طور مثال مشاغل آبزیان، شیلات.
مهارتهای برنزی نیز شامل مشاغل چند استان خاص است مثل زعفران ؛ پسته، چای و ... .
البته جوانان بیشتر به مهارتهای الکترونیکی مثل تعمیر موبایل علاقه دارند.
*انتخاب 500 مهارت برای آموزش به سربازان
فارس: مهارت های پیش بینی شده چه تعدادند؟
حدود 500 مهارت منتخب در امر مهارت آموزی سربازان را به سه دسته مهارت طلایی، نقره‌ای و برنزی تقسیم کرده و تلاش کردیم که تمرکز بر روی اولویت طلایی باشد؛ ذکر این نکته ضروری است که صرفاً هدف مان آموزش نیست بلکه تلاش داریم تا مهارت منجر به اشتغال شود.
* مهارت آموزی جزو برنامه های اصلی ستاد کل است
فارس: بحث مهارت‌آموزی سربازان تا کجا ادامه خواهد داشت؟
مسأله مهارت‌آموزی یک موضوع جدی بوده و بنا داریم در این راه به مرحله ای از موفقیت برسیم تا خانواده‌ها فرزندان‌شان را برای رفتن به سربازی و کسب مهارت تشویق کنند.
باید گفت مهارت‌آموزی و توانمند سازی سربازان موقتی نبوده و جزو برنامه‌های اصلی نیروهای مسلح است.
توصیه به سربازان و خانواده‌ها این است که مهارت را جدی گرفته و آن را از مسؤولین مطالبه کنند.
