گروه انتظامی خبرگزاری فارس- مریم عرب انصاری: کرونا که آمد جامعه را تحت تأثیر خود قرار داد. مدارس و دانشگاه‌ها را تعطیل کرد؛ کسب و کارها را به کسادی کشاند و رفت و آمدها را کنسل کرد، اما در این بین آنچه تعطیل نشد سربازی بود و خدمت به جامعه.
سرباز، نیروی جوان برای تأمین امنیت کشور است و با توجه به آنکه امنیت تعطیل شدنی نیست، برنامه اعزام سربازان نیز هیچ گاه تعطیل نشد؛ اگرچه خانواده‌ها این نگرانی را داشتند که فرزندانشان در مراکز آموزشی و پادگان‌ها به کرونا مبتلا نشوند، اما این مسؤولان ستاد کل و مراکز آموزشی بودند که همواره این امید و اطمینان را به خانواده‌ها دادند که نگرانی نداشته باشند.
حالا که حدود ۷ ماه از شیوع کرونا در کشور ما می‌گذرد، آمار «صفر» جانباختگان کرونایی در جامعه سربازان از جمله نقطه اتکا و امیدبخشی است که نشان می‌دهد مسؤولان همواره حواس‌شان به نیروی جوان و پویای کشور هست؛ اگرچه حتماً تعدادی به کرونا مبتلا شده و نمی‌توان این موضوع را انکار کرد، اما عدم جان باختن سربازان به واسطه کرونا در مراکز آموزشی و پادگان‌ها نشان از اهتمام جدی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی دارد.
درست است کرونا با آمدنش سربازی را تعطیل نکرد اما بعضی از اعزام‌ها را به تأخیر انداخت؛ چرا که کنکور سراسری در چند مرحله به تعویق افتاد و مسؤولان برای همراهی با مشمولان کنکوری و کاستن از نگرانی های موجود، اعزام‌ها را در چند مرحله به تعویق انداختند.
آگاهی از چند و چون اعزام‌ها و آخرین وضعیت سربازی مشمولان کنکوری، خرید خدمت و مقوله غیبت و محرومیت‌ها و محدودیت‌های پیش رو، چگونگی تقسیم و اعزام و همچنین حمایت از حقوق مادی و معنوی سربازان ما را بر آن داشت تا با سردار تقی مهری، رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا به گفت‌وگو بنشینیم:
** «آذرماه» آخرین فرصت اعزام مشمولان دیپلمه کنکوری
* از اعزام‌ها چه خبر؛ با توجه به چند مرحله تعویق کنکور سراسری، آخرین تصمیم برای اعزام مشمولان دیپلمه چیست؟
همانطور که مستحضرید اعزام سربازان به علت شیوع کرونا با تعویق کنکور چه در آزمون سراسری و مقطع دیپلمه‌ها و چه در سایر مقاطع چندین بار به تعویق افتاد، اما تدابیری اندیشیده شد تا مشمولان دیپلمه‌ای که در سال 98 فارغ‌التحصیل شده و در کنکور شرکت کرده بودند، امسال هم اجازه داشته باشند تا شهریور به خدمت سربازی نروند.
این افراد یک سال مهلت داشتند که به خدمت سربازی نروند و یک بار دیگر هم امسال در کنکور شرکت کردند و این اجازه به آنها داده شد.
افرادی که بر اساس نتایج سازمان سنجش و آموزش کشور در آزمون سراسری قبول شده و هم اکنون در حال انتخاب رشته هستند تا اول آذر ماه برای تعیین تکلیف خدمت سربازی فرصت دارند؛ این افراد می‌توانند مراجعه کرده و فرصت خود را تمدید کنند؛ نکته مهم این است که غیبت شامل این افراد نمی‌شود.
* برای دیپلمه‌های سال 99 نیز فرصت تعیین شده است؟
کسانی که در سال ۹۹ دیپلم گرفته‌اند فرصت دارند؛ هیچ نیازی به طی این مراحل ندارند.
این مسأله فقط برای کسانی است که در سال گذشته فارغ‌التحصیل شده‌اند؛ چه پذیرفته شدگان در دانشگاه و چه فارغ‌التحصیلان غیر دانشگاهی؛ یک سال مهلت داشتند سربازی خود را تعیین کنند و ما به این افراد با توجه به تعویق‌های کنکور و نگرانی‌های موجود اجازه دادیم تا اول آذرماه فرصت داشته باشند.
* دیپلمه‌های سال 98 برای تمدید اعزام خود باید به پلیس+ 10 مراجعه کنند یا سیستمی مهلت‌شان تمدید می‌شود؟
اگر احیانا فردی تا الان مراجعه نکرده یا نخواسته تمدید کند می‌تواند با همان کارت شرکت در آزمون و یا برگه رسید به مرکز پلیس+ 10 مراجعه کرده و درخواست تمدید کند.
البته بحث ثبت با تمدید فرق دارد؛ کسانی که سال گذشته در آزمون شرکت کرده و قبول نشده یا به رشته انتخابی علاقه نداشتند به این افراد تا 31 شهریور فرصت داده شده بود که وضعیت خود را ثبت کنند.
نکته مهم این است که اعزام بحث دیگری است؛ ما برای اعزام بر اساس شرایطی که هر فرد دارد تصمیم گرفته و به همه اجازه دادیم که تا اول آذرماه اعزام‌ها به مدت دو ماه به تعویق بیفتد.
**پروسه غیبت چه زمانی آغاز می‌شود؟
* مشمولان چه موقع وارد مقوله غیبت از سربازی می‌شوند؟
برابر قانون خدمت وظیفه عمومی افراد ذکوری که به سن ۱۸ سال تمام می‌رسند باید برای تعیین تکلیف خدمت سربازی خود مراجعه کنند؛ اگر افراد در حال تحصیل باشند هیچ منعی برای ادامه تحصیل ندارند. بعد از قبولی در دانشگاه و طی مراحل دانشگاهی می‌توانند برای خدمت مراجعه کنند.
اما اگر افرادی ترک تحصیل کنند باید برای تعیین تکلیف سربازی مراجعه کنند؛ به طور مثال افراد با مدرک تحصیلی زیر دیپلم حداکثر ۶ ماه بعد از ۱۸ سالگی فرصت دارند تعیین تکلیف کرده وگرنه وارد غیبت می‌شوند.
**ممنوعیت ادامه تحصیل، اشتغال و خروج از کشور در انتظار مشمولان غایب
* محرومیت‌ها و محدودیت‌های غیبت سربازی کدام است؟
برای مشمولانی که دچار غیبت شده‌اند محرومیت‌ها و محدودیت‌هایی تعریف شده است؛ این افراد نمی‌توانند در اداره و سازمان‌های دولتی و خصوصی استخدام شوند؛ خروج از کشور برایشان ممنوع است؛ نمی‌توانند از تسهیلات بانکی استفاده کرده یا حتی‌‌ادامه تحصیل دهند؛ اگرچه خوشبختانه بسیاری از جوانان به این مسأله آگاهی داشته و خود برای تعیین تکلیف سربازی مراجعه می‌کنند.
** «معاذیرغیرارادی» از جمله مصادیق غیبت موجه سربازی است
* آیا غیبت موجه هم داریم؟
بله، برخی غیبت‌ها که تحت عنوان معاذیر غیرارادی است موجه هستند؛ اتفاقاتی که به واسطه مسائل و موارد قضایی یا خانوادگی پیش می‌آید که قابل توجیه است؛ مثل این که وابستگان درجه یک مشمول فوت می‌کنند؛ در این موقع یک بازه زمانی مشخص برای غیبت سربازی مشخص می‌شود.
یا فرد به واسطه جرمی زندانی می‌شود؛ پرونده‌اش مشخص است و غیبتش نیز موجه؛ این دسته از افراد با توجه به مدارک و مستندات غیبت‌شان بخشیده می‌شود.
** خرید خدمت سربازی منتفی است
* ازخرید خدمت سربازی چه خبر؛ هنوز تعدادی از مشمولان غایب امید به اجرای این طرح در سال‌های آتی دارند؛ آیا امیدی به اجرای این طرح است؟
قانون جریمه غیبت سربازی قانونی بود که در سال‌های 94، 95، 96 و 97 برای مشمولان غایبی که بیش از 8 سال غیبت داشته‌اند اجرا شد؛ یعنی جریمه‌ای با توجه به مدرک تحصیلی این افراد مشخص شد و با پرداخت آن جریمه افراد می‌توانستند کارت پایان خدمت سربازی بگیرند.
قانون جریمه مشمولان غایب در پایان سال ۹۷ به اتمام رسید و در سال ۹۸ و ۹۹ هیچ برنامه‌ای طبق قانون و مقررات وضع‌شده برای پرداخت این جریمه و خرید خدمت سربازی نیست؛ بنابراین افراد امیدی به اجرای آن نداشته و هر چه سریع‌تر وضعیت سربازی خود را تعیین تکلیف کنند.
**از پارتی بازی در اعزام و تقسیم خبری هست؟
* سربازی هم «سفارشی» می‌شود؟برخی‌ها می‌گویند آقازاده‌ها جاهای خوب می‌افتند و بچه‌های طبقه ضعیف جامعه به نقاط دور و مرزی اعزام می‌شوند، آیا این موارد صحیح است؟
ما تنها سفارشی را که برای اعزام سربازان لحاظ می‌کنیم، برای سربازان متأهل است که آن هم طبق مقررات و قوانین است؛ البته افرادی که پروژه‌های کسر خدمت را انتخاب کرده و عمدتاً دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری هستند، می‌توانند قبل از خدمت محل خدمت خود را انتخاب کنند یا نخبگان که به ستاد کل و دانشگاه عالی دفاع رفته یا در شرکت‌های دانش بنیان به کارگیری می‌شوند.
بقیه افراد و مشمولان بر اساس سهمیه ستاد کل نیروهای مسلح و به طور سیستمی تقسیم و اعزام می‌شوند.
* چقدر از سربازان حمایت مادی و معنوی می‌کنید؟
شرایط در پادگان‌ها از لحاظ روحی، معنوی و ایجاد انگیزه،خوشبختانه در شرایط مناسبی است و هم اکنون با توجه به آموزش‌های مهارتی که در دوره سربازی انجام می‌شود، می‌توان گفت که وجهه دوران سربازی تغییر کرده است؛ چراکه سرباز در دوره کنونی بعد از اتمام سربازی حتماً با مهارتی آشنا شده و برای اشتغال بعد از دوره سربازی معطل نمی‌ماند.
مهم‌ترین مطلبی که در دوران سربازی به دست می‌آید، دستاورد سحرخیزی و نظم پذیری است. افراد در دوره سربازی در عرصه‌های مختلف دفاعی، امنیتی، انتظامی، خدماتی و بهداشتی شرکت کرده و آموزش‌های خوبی در این زمینه می‌بینند.
در حال حاضر ۳-۲ سالی است که قرارگاه مهارت‌آموزی و توانمندسازی سربازان در سطح نیروهای مسلح تشکیل شده و طبق آن برای هر سرباز یک شغل تعریف شده تا سربازان بتوانند از طریق آموزش‌ها در دوره سربازی یک مهارت راکسب کرده و گواهینامه معتبر آن را دریافت کنند تا پس از سربازی بتوانند به واسطه آن شغلی دست و پا کرده و از تسهیلاتی که برای آن گواهینامه تعیین شده برخوردار شوند.
**پیگیر حقوق سربازان هستیم
*حقوق کم سربازان مهم‌ترین معضل دوره سربازی است؛ همواره سربازان به خصوص مشمولان تحصیل کرده گله‌مند بوده و می‌گویند یک سرباز متخصص کاری را انجام می‌دهد که یک نفر کارمند با دریافت چندین میلیون تومان حقوق آن را انجام می‌دهد، اما به سربازان مقدار ناچیزی حقوق پرداخت می‌شود، آیا برای احقاق حقوق قانونی سربازان و افزایش دریافتی آنها اقدامی انجام شده است؟
یکی از پیگیری‌های ناجا از دولت و مجلس شورای اسلامی مسأله احقاق حقوق سربازان است.
برابر قانون حداقل حقوق سربازان باید بین ۶۰ تا ۹۰ درصد حداقل حقوق کارکنان دولت باشد و با توجه به حداقل حقوق در سال جاری که بین ۲ میلیون و ۲۰۰ تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است، حداقل باید ۶۰ درصد این مبلغ به سربازان پرداخت شود که متأسفانه تاکنون محقق نشده است.
در این رابطه تا آنجا که در توان نظام وظیفه عمومی ناجا بوده مکاتبه، مصاحبه و پیگیری انجام شده و امید به این داریم که در مجلس جدید عنایت ویژه‌ای به حق و حقوق سربازان شود.
** رعایت جدی و دقیق پروتکل‌های بهداشتی از اعزام تا تقسیم و آموزش و اسکان در پادگان‌ها
* با توجه به شیوع کرونا خیلی از خانواده‌ها برای حضور فرزندانشان در دوره سربازی نگرانی داشته و دارند؛ برای حفظ سلامت سربازان در دوره سربازی چه تمهیداتی اندیشیده‌اید؟
از زمان شیوع ویروس کرونا طبق دستورالعمل‌های ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلح رعایت پروتکل‌های بهداشتی در دستورکار قرار گرفت.
در اولین اقدام کلیه افرادی که به خدمت سربازی اعزام می‌شوند باید معاینه پزشکی شوند؛ اگرچه این فرایند در گذشته نیز انجام می‌شد، اما با تعامل و همکاری با معاون وزیر بهداشت ابلاغ شد که مشمولان قبل از اعزام در تمام پایگاه‌های پزشکی مورد معاینه قرار گیرند.
در مرحله دوم نیز برای ورود به مرحله اعزام نیز کادر پزشکی و درمانی ناجا تمام افراد را قبل از اعزام در سازمان وظیفه مورد بررسی قرار داده و با تب‌سنجی و دادن ماسک، دستکش و تجهیزات پزشکی اقدامات لازم را انجام می‌دهد.
در مرحله سوم نیز قبل از ورود به پادگان‌های آموزشی، پزشکان حضور داشته و با تب‌سنجی و معاینه و کنترل، اجازه ورود به افرادی که علائم ویروس کرونا را داشته باشند، نمی‌دهند.
باید گفت در داخل مقرهای انتظامی و مراکز آموزشی تمام اماکن اعم از آسایشگاه، محل استراحت، غذاخوری، نمازخانه، کلاس‌ها و… از نظر بهداشتی کاملا مراقبت و گندزدایی می‌شود؛ چراکه اولویت اصلی مسؤولان و فرماندهان حفظ سلامت کارکنان و سربازان است، پس خانواده‌ها در این زمینه هیچ نگرانی نداشته باشند.
** سرباز فوتی کرونایی نداشته‌‌ایم
* از آمار مبتلایان به کرونا در جامعه سربازان بگویید؛ آیا سربازی به واسطه ابتلا به این ویروس جان باخته است؟
همان طور که گفتم اولویت اصلی، حفظ سلامت مشمولان است و این مهم با رعایت دقیق و جدی پروتکل‌های بهداشتی در مراکز آموزشی و پادگان‌ها در حال اجراست.
خوشبختانه در طول این ۷ ماه که از شیوع ویروس کرونا در کشور می‌گذارد، حتی یک نفر سرباز بر اثر ابتلا ویروس کرونا در مراکز آموزشی و پادگان‌ها فوت نکرده است؛ چراکه دستورالعمل‌ها به شدت رعایت می‌شود.
البته باید گفت ما شاهد مشارکت مشمولان پزشک و پیراپزشک به صورت داوطلبانه در مراکز آموزشی و پادگان‌ها هستیم.
** امنیت تعطیل بردار نیست/نمی‌شود سربازی را تعطیل کرد
* عده‌ای می‌گویند با توجه به شیوع ویروس کرونا باید برنامه سربازی را تا حدودی به تعویق انداخت، نظر شما چیست؟
امنیت تعطیل‌بردار نیست؛ توان دفاعی کشور در مرزها، شهرها، داخل پادگان‌ها و بسیاری از مراکز دیگر نیاز به حضور فیزیکی افراد و رصد بوسیله تجهیزات موجود است. باید گفت که 50 درصد ازکارکنان نیروهای مسلح متشکل از سربازان بوده و کارهای اصلی به عهده سربازان است.
با توجه به آنکه کشور عزیزمان بهترین امنیت را دارد، باید گفت این امنیت مرهون حضور سربازان وطن است که از نقطه صفر مرزی تا داخل شهرها و سازمان‌ها در حال خدمت‌اند.
** نقش بی بدیل 3میلیون سرباز در دوران دفاع مقدس
* از نقش سربازان در تأمین امنیت گفتید؛ با توجه به آنکه در هفته دفاع مقدس هستیم نقش سربازان در دفاع مقدس و نقش آنها در جامعه کنونی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ابتدا باید گفت که فلسفه وجودی خدمت سربازی در کشور دفاع از تمامیت ارزی و استقلال و امنیت کشور است؛ چراکه تمامی فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و سیاسی برای انجام نیاز به امنیت دارند؛ اصلاً فلسفه وجودی حکومت‌ها برقراری امنیت و دفاع است.
در دوران ۸ سال دفاع مقدس جوانان با احساس مسؤولیت در قالب نیروهای مختلفی اعم از ارتشی، سپاهی، بسیجی، ژاندارمری و سرباز وارد عرصه دفاع از میهن شدند.
طبق آمار در ۸ سال دفاع مقدس بیش از ۶ میلیون رزمنده برای دفاع در مناطق جنگی حضور داشتند و حدود ۵۰ درصد این افراد یعنی ۳ میلیون نفر سرباز بودند و این برگ زرینی از حضور سربازان در دوران انقلاب و دفاع مقدس است.
در سال جاری نیز با شیوع کرونا ما شاهد احساس مسؤولیت مشمولان پزشکی، پیراپزشکی و پرستاری وبهیاری بودیم که برای بحث درمان به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به صورت داوطلبانه مراجعه کرده و شاهد مشارکت بیش از 95 درصدی این قشر بودیم.
اگرچه سربازان برای توان دفاعی و برقراری نظم و امنیت آموزش دیده و به کارگیری می‌شوند اما همواره نشان داده‌اند در مقاطع حساس، غیور مردانه عمل کرده و با احساس مسؤولیت خوش درخشیده‌اند، چه در دوران دفاع مقدس و چه در عرصه حال، در زمان شیوع ویروس کرونا که با انگیزه و روحیه و مسؤولیت‌پذیری برای کمک به هم‌نوعان خود وارد عرصه خدمت شدند.
جا دارد روز سرباز را که در دومین روز از هفته دفاع مقدس به نام آنها نام‌گذاری شده به تمام سربازانی که در حال خدمت در سازمان‌های مختلف اعم از ارتش، سپاه، ناجا، وزارت دفاع، شرکت‌های دانش بنیان و سایر دستگاه‌ها و سازمان‌ها هستند تبریک گفته و یاد و خاطره سربازان شهید را هم گرامی بداریم.
