ن.م:نیروهای مسلح

نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از سه نهاد جداگانه یعنی ارتش، سپاه پاسداران (سپاه) و نیروی انتظامی (پلیس) تشکیل می‌شود. همگی این نیروها زیر نظر ستاد کل نیروهای مسلح قرار گرفته و رؤسای همه آن‌ها توسط رهبر ایران انتخاب می‌شود. وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کار برنامه‌ریزی و تهیه امکانات برای نیروهای نظامی را برعهده دارد و به‌طور مستقیم در عملیات‌های نظامی شرکت نمی‌کند ولی جزء نیروهای مسلح محسوب می‌شود. به گفته جان ابی زید، فرمانده سابق ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا، نیروهای مسلح ایران قوی‌ترین نیروها در منطقه غرب آسیا هستند. ایران دارای هشتمین نیروی بزرگ نظامی بر اساس تعداد نفرات، دوازدهمین بر اساس رتبه جهانی، و دارنده نهمین تعداد تانک نظامی در جهان است؛ این در حالیست که سپاه پاسداران و دیگر نهادهای نظامی ایران در این رده‌بندی لحاظ نشدند.

آجا:ارتش جمهوری اسلامی ایران

ارتش جمهوری اسلامی ایران که به‌اختصار آجا نیز نامیده می‌شود، پیکره اصلی نیروهای مسلح ایران را تشکیل می‌دهد. وظیفه اصلی ارتش «پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی کشور» است و فرماندهی آن را امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی بر عهده دارد. ارتش ایران، به‌همراه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح ایران را تشکیل می‌دهند. ارتش ایران خود شامل چهار نیروی زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی است. اکنون فرماندهی کل ارتش ایران را سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی به عهده دارد که پس از سرلشکر سید عطاءالله صالحی از جانب فرماندهی کل قوا به‌این سِمت منصوب شده‌است.

ناجا: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا به‌طور مخفف "ناجا" (به انگلیسی:Islamic Republic of Iran Police Force) پلیس ایران است که در سال ۱۳۷۰ خورشیدی از ترکیب شدن شهربانی جمهوری اسلامی ایران و ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران و نیز کمیته انقلاب اسلامی به وجود آمد و در حال حاضر به‌طور رسمی نیروی اصلی مسئول حفظ امنیت داخلی ایران است.

یگوپ ناجا:یگان ویژه پاسداران نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

یگان ویژه ناجا مجموعه‌ای است از یگان‌های ویژه نیروی انتظامی که از منحصر به فردترین یگان‌های عملیاتی پلیس ایران می‌باشد. کنترل اجتماعات، مبارزه و برخورد با اغتشاشات و تجمعات غیرقانونی، مشارکت در عملیات‌های ویژه (گروگان گیری، بمب‌گذاری، طرح‌های پاکسازی و…)، اعزام نیرو و امدادرسانی به دیگر واحدهای پلیس کشور از جمله وظایف عمده یگان‌های ویژه ناجا می‌باشد. از واحدهای این یگان می‌توان به واحد ضد اغتشاش، واحد زنان، واحد اسواران (اسب سواران)، باشگاه براق که مسئولیت آموزش چتربازی، پاراگلایدر، سقوط آزاد، موتور سواری کارکنان وسایر مردم را به عهده دارد واحد رهایی گروگان، واحد سپکا (سگ‌های پلیس)، واحد دریایی واحد چک و خنثی‌سازی بمب و تله‌های انفجاری..

نزاجا:نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران

نیروی زمینی ارتش ایران؛ بزرگترین نیرو در بین نیروهای مسلح ایران است. فرماندهی این نیرو به عهده امیر سرتیپ کیومرث حیدری است. نیروی زمینی ارتش به لحاظ تعداد پرسنل فعال و ذخیره، نهمین نیروی بزرگ دنیا می‌باشد. همچنین از نظر نیروهایی ویژه ارتش ایران تیپ ۶۵ نوهد یا همان کلاه‌سبزها که از نیروهایی ویژه هوابرد به‌شمار می‌روند امروزه به عنوان دهمین نیروی ویژه برتر دنیا فعالیت می‌کنند.

نهاجا: نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران است که مسئولیت حفاظت از مرزهای هوایی و پشتیبانی نیروهای رزمی دیگر آجا را دارد. پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ نام این نیرو به صورت فعلی تغییر پیدا کرد. سرتیپ خلبان عزیز نصیرزاده، از مرداد ۱۳۹۷، فرماندهی نیروی هوایی را بر عهده دارد. نیروی هوایی ایران طبق آخرین تخمین‌ها در سال ۱۳۹۲ هفتمین نیروی هوایی جهان از لحاظ تعداد هواپیماهای سوخت‌رسان و ترابری (۱۱۹ فروند) است.

گُپار:گروه پشتیبانی اطلاعات رزمی

مرآ تکاور:مرکز آموزش تکاور(زمینی)

مرآ مخ:مرکز آموزش مخابرات(زمینی)

مرآ پش:مرکز آموزش پشتیبانی(زمینی)

مرآپ:مرکز آموزش پیاده(زمینی)

مد:مدیریت - مدیر

ر:رییس

ف:فرمانده

مراتو:مرکز آموزش توپخانه(و موشکها)

نمسا:نیروی مقاومت سپاه

دژ-مر:دژبان مرکز

حادم:حفظ آثار دفاع مقدس ارتش

نوهد:نیروی ویژه هوابرد

تیپ ۶۵ نیروهای ویژه هوابرد (با نماد اختصاری نوهد) معروف به کلاه‌سبزهای ارتش ایران یکی از هفت یگان تکاور نیروی زمینی ایران و از زبده‌ترین نیروهای ویژه ارتش جمهوری اسلامی ایران است که در سال ۱۳۷۱ به تیپ ۶۵ تغییر نام داد. مأموریت اصلی این تیپ جنگ ناهمتراز تعریف شده‌است. محل استقرار این تیپ در افسریه شرق تهران، مسلط بر مسیر شرقی جاده سمنان و مسیر شمالشرقی جاده شمال است. پرسنل این تیپ افرادی گزیده از پرسنل لشکر ۲۳ نوهد سابق هستند. این افراد با طی کردن آموزش‌های ویژه و تخصصی در طول خدمت، قادر به انجام عملیات‌های ویژه در داخل خاک ایران و خارج از آن هستند. در واقع این تیپ در سال ۱۳۴۹ تحت نام تیپ ۲۳ نیروهای ویژه هوابرد توسط سرلشکر خلبان منوچهر خسروداد تأسیس گردید و هرساله نیروهای مخصوص زبده را تربیت و آماده خدمت از مرزهای زمینی و خاکی ایران می‌نمود و بعدها این یگان از تیپ به لشکر ارتقا یافت. در حال حاضر تیپ «نوهد» به عنوان یکی از زبده‌ترین نیروهای نظامی در جهان است و در مسابقات دوره کوهستان سال ۲۰۱۴ روسیه مقام سوم را کسب کردند.

نداجا:نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران (نداجا) یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران است که مسئولیت حفاظت و حراست از آب‌های سرزمینی، فلات‌قاره و مناطق انحصاری، اقتصادی و جزایر جمهوری اسلامی ایران در برابر هر گونه تجاوز نظامی خارجی را دارد. در حال حاضر فرماندهی این نیرو بر عهده دریادار حسین خانزادی است. به مناسبت موفقیت نظامیان نیروی دریایی ایران و به ویژه مقاومت ناوچه پیکان در برابر حمله دریائی و هوائی ارتش عراق در ۷ آذر ۱۳۵۹، این روز، روز نیروی دریایی نامگذاری شد.

پداجا:پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران است که در خرداد ۱۳۹۸ خورشیدی و با جداشدن پدافند هوایی ارتش از قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا به دستور رهبر جمهوری اسلامی ایران تشکیل شد. فرمانده کنونی این نیرو سرتیپ علیرضا صباحی‌فرد می‌باشد.

هوانیروز:هواپیمایی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران

هوانیروز (سرواژه هواپیمایی نیروی زمینی) است که در زمان حکومت پهلوی سازمانی مستقل بود و مانند نیروی هوایی شاهنشاهی یا نیروی دریایی و نیروی زمینی شاهنشاهی ایران به «هوانیروز شاهنشاهی ایران» نامیده می‌شد. در حال حاضر هوانیروز از زیرمجموعه‌های نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که وظیفه جابه‌جایی و پشتیبانی نیروهای زمینی را به عهده دارد. در تاریخ سوم اسفند ماه ۱۳۹۴ شمسی، رهبر ایران دستور تشکیل هوانیروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را نیز صادر کرد.

فاشا:فرماندهی اطلاعات و شناسایی(پدافند)

فرمانده ی اطلاعات و شناسایی الکترونیکی به عنوا ن سازمان مسئول جمع آوری و پردازش اطلاعات سیگنالی کشور با امکانات محدودی (با استعداد دو گردان اطلاعات سیگنالی و اطلاعات تصویری) در اوایل دهه 50 در نهاجا تأسیس شد

دافوس: دانشکده فرماندهی و ستاد(فوق لیسانس)

دانشگاه فرماندهی و ستاد که به اختصار دافوس خوانده می‌شود، در ایران، به ارائه دوره‌های تخصصی آموزش علمی و نظامی می‌پردازد که برای اخذ درجه‌های بالاتر از سرهنگی و فوق لیسانس باید توسط نیروهای نظامی گذارنده شود.دافوس ارتش ایران مرکز آموزش علمی و از قدیمی‌ترین دانشگاههای ایران می‌باشد. دافوس مجاز به گرفتن دانشجوی میهمان از سایر کشورها است و با دارا بودن توانایی علمی در جهت ارتقاء دانش تخصصی و عمومی افسران فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های ارتش قابلیت حضور در مجامع علمی و نظامی کشورهای منطقه را دارد.

دا اف: دانشگاه افسری

دانشگاه افسری امام علی یکی از دانشگاه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران مربوط به نیروی زمینی می‌باشد. این دانشگاه در خیابان امام خمینی (سپه سابق) تهران، مقابل ساختمان مجلس خبرگان (سنای پیشین) واقع گردیده‌است.

فاوا: فناوری اطلاعات و ارتباطات

فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارتی کلی در برگیرنده تمام فناوری‌های پیشرفته نحوه ارتباط و انتقال داده‌ها در سامانه‌های ارتباطی است. این سامانه می‌تواند یک شبکه مخابراتی، چندین کامپیوتر مرتبط با هم و متصل به شبکه مخابراتی، اینترنت و همچنین برنامه‌های استفاده شده در آن‌ها باشد. تجارت الکترونیکی به عنوان یکی از مباحث مهم «فناوری اطلاعات و ارتباطات» مورد تأکید کارشناسان بوده و با سرعت در حال جایگزین شدن تجارت سنتی است و بسیاری از کشورها بهره‌مندی از آن را سرلوحه استراتژیهای بازرگانی خود قرار داده‌اند. (خرید و فروش و تبادل هر گونه کالا، خدمات یا اطلاعات از طریق شبکه‌های رایانه‌ای یا انجام مبادلات تجاری در یک قالب الکترونیکی)، از تعاریفی است که برای تجارت الکترونیکی بیان شده‌است. در کل نظام داد و ستد الکترونیکی اولین مشخصه آن سرعت، دقت، صحت، کنترل آمار و ارقام و استفاده صحیح از فرمهای استاندارد مربوطه بسیار حائز اهمیت می‌باشد و برای تصحیح اشتباهات ثبتی فرصت کوتاه است. با این وجود کارشناسان معتقدند که به صرف وجود برخی خطرات نمی‌توان از کارایی بالا و دستاوردهای مهم اقتصادی تجارت الکترونیکی چشم پوشید و استفاده از آن را برای سود بردن از گردونه تجارت جهانی الزامی می‌دانند و معتقدند استفاده از این فناوری جدید نیازمند {ایجاد بسترهای فکری و فرهنگی }برای پذیرش آن از طرف جامعه، رفع موانع حقوقی و قانونی و تأمین پیش نیازهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است.

داعا:دانشگاه عالی دفاع ملی(دکترا)

دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی با نام پیشین دانشگاه عالی دفاع ملی یکی از دانشگاه‌های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است که در شهر تهران، بزرگراه شهید بابایی (نزدیک بزرگراه هنگام) قرار دارد. این دانشگاه فعالیت خود را در سال ۱۳۷۱ به عنوان دانشگاهی استراتژیک آغاز کرده و از سال ۱۳۸۱ زیر مجموعه ستاد کل نیروهای مسلح قرار گرفته‌است، محل آموزش شماری از فرماندهان ارشد و مسئولان حکومت جمهوری اسلامی ایران است در دوران ریاست وحیدی بر دانشگاه، مراکز پژوهشی وابسته به ستاد کل نیروهای مسلح در دانشگاه عالی دفاع ملی تجمیع یافت. اداره دانشگاه عالی دفاع ملی به صورت هیئت‌امنایی است که رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، رئیس هیئت‌امنای دانشگاه عالی دفاع ملی نیز است.

ساها:سازمان هواپیمایی ارتش

هواپیمایی ساها یک شرکت هواپیمایی ایرانی به مرکزیت تهران است که توسط نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۹ تأسیس شد. ساها مخفف عبارت «سرویس ارتباط هوایی ارتش» است که علاوه بر جابجایی پرسنل ارتش ، جا به جای افراد غیرنظامی را نیز بر عهده دارد. در گذشته پروازهای مسافربری این شرکت به وسیله ۵ فروند بوئینگ ۷۰۷ و پروازهای باربری به وسیله ۲ فروند بوئینگ ۷۴۷ انجام می‌شد . پروازهای این شرکت بیشتر در مسیر تهران به مشهد ، کیش ، عسلویه ، شیراز و اهواز بود. در سال ۲۰۱۳ به علت فرسودگی ناوگان این شرکت از ادامه فعالیت‌های این شرکت جلوگیری شد . هواپیمایی ساها که آخرین کاربر بوئینگ ۷۰۷ به عنوان یک هواپیمای مسافربری در جهان بود با جایگزین کردن هواپیماهای فرسوده خود با دو فروند بوئینگ ۷۳۷ که کارکرد کمتری نسبت به هواپیماهای گذشته این شرکت داشتند فعالیت خود را از سر گرفت.

ع .س:عقیدتی سیاسی

آگاهی، باور و اعتقاد هر چه بیشتر، استحکام، مقاومت و سلحشوری هم بیشتر. اگر چه ممکن است مفهوم این عبارت در بیرون عینیت کامل نداشته باشد، اما برای ارتش تمام کشورهای جهان به عنوان یک اصل مبنای برنامه ریزی، آموزش و تربیت قرار می گیرد.

ساعس آجا: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران

سازمان عقیدتی سیاسی ارتش سازمانی است مستقل و متمرکز در تابعیت فرماندهی کل قوا و از نظر انسانی و آماد و پشتیبانی تابع ستاد مشترک ارتش است؛ که نظارت بر حفظ و اجرای موازین اسلامی، ارائه آموزش‌های عقیدتی و سیاسی، ارتقای بینش دینی و سیاسی کارکنان ارتش، انتشار نشریات، کتاب‌ها و دیگر محصولات فرهنگی و هنری و انجام کلیه وظایف روابط عمومی در ارتش را بر عهده دارد.

گد:گردان

گُردان [علوم نظامی] یگان راهکنشی که از یک ستاد فرماندهی و دو یا چند گروهان یا گروهان آتشبار و واحدهای کوچک‌تر تشکیل می‌شود. گردان معمولاً ۳ تا ۵ گروهان با هم یک گردان و ۳ تا ۵ گردان با هم یک هنگ می‌سازند.

گر:گروهان

گروهان یا به فارسی افغانستان تولَی یگانی نظامی که از دو یا چند دسته تشکیل شده است. گروهان معمولاً از ۷۰ تا ۲۰۰ سرباز را در بر می‌گیرد. فرماندهِ یک گروهان، معمولاً درجه سروانی دارد. هر گروهان خود معمولاً به سه تا شش دسته بخش می‌گردد. چند گروهان با هم تشکیل یک گردان می‌دهند.

ت:تیپ

تیپ یکی از یگان‌های ارتشی است. هر تیپ معمولاً از ۳٬۰۰۰ تا ۶٬۰۰۰ سرباز تشکیل شده‌است. معمولاً ۲ هنگ با هم یک تیپ و ۴ تیپ با هم یک لشکر تشکیل می‌دهند. فرمانده یک تیپ معمولاً درجهٔ سرتیپی دارد.

ل:لشگر 

لَشکَر — یگانی راهکنشی که دارای تجهیزات و تسلیحات لازم برای اجرای عملیات رزمی است و بزرگ‌تر از تیپ یا هنگ و کوچک‌تر از سپاه است. لَشکَر یا به فارسی افغانستان فرقه، یکی از یگان‌های بزرگ ارتش است. لشکر دارای تجهیزات و تسلیحات لازم برای اجرای عملیات رزمی است و بزرگ‌تر از تیپ یا هنگ و کوچک‌تر از سپاه است لشکر شامل ۱۰٬۰۰۰ الی ۲۰٬۰۰۰ سرباز می‌شود. در بیشتر ارتش‌ها یک لشکر از چند تیپ تشکیل می‌شود. لشکرها به‌طور معمول به‌وسیله اعداد ترتیبی نامگذاری می‌شوند (برای نمونه لشکر ۲۳ تهران). همچنین رده‌های گوناگون به نام آن‌ها افزوده می‌شود مانند؛ «پیاده»، «زرهی»، «موتوریزه» و … در ایران معمولاً فرمانده یک لشکر درجه سرتیپ دومی دارد هر چند که دارای جایگاه سرلشکری است.

نزسا:نیروی زمینی سپاه

نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با نام مستعار نزسا یکی از پنج نیروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که به‌طور رسمی فعالیت خود را از شهریور ۱۳۶۴ به فرماندهی سرلشکر پاسدار سید یحیی رحیم‌صفوی آغاز کرد. زبده‌ترین یگان عملیاتی سپاه پاسداران، تیپ نیرومخصوص صابرین است که هم رده تیپ نیرومخصوص ۶۵ نوهد ارتش و نوپو ناجا می‌باشد. این یگان به صورت گردان‌ها و گروهانی کوچکتر در کل رده‌های نیروی زمینی سپاه آمایش و توزیع سرزمینی شده‌ است و هر لشکر یا تیپ سپاه حداقل یک گردان صابرین در اختیار دارد. ستاد فرماندهی صابرین در پادگان حیدر کرار دماوند در شرق تهران قرار دارد و فرمانده فعلی آن نیز سرتیپ گرشاسبی می‌باشد. آموزش اولیه این یگان نیز توسط مربیان نوهد ارتش و بسیاری از فدارسیون‌های ورزشی کشور صورت گرفت و پس از چند دوره این آموزش‌ها به صورت داخلی سپاه در آمد. اولین تجربه جنگی تیپ صابرین در تابستان ۱۳۹۰ و کوه‌های سردشت علیه پژاک بود که در شهریور همان سال با فتح قله مرزی جاسوسان خاتمه یافت. با آغاز جنگ سوریه تعدادی از نیروهای صابرین اعزام شدند. این نیرو که می‌توان گفت بدنه اصلی و اولیه سپاه در آغاز تأسیس سپاه در اردیبهشت ۱۳۵۸ شالوده اصلی آن را تشکیل می‌دهد. در ابتدا با سرکوب شورش‌های بلوچستان و کردستان و ترکمن صحرا و واقعه ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ کار خود را آغاز کرد و با آغاز جنگ ایران و عراق با گسیل نیروهای خود به مرزهای جنوب و غرب نقش فعالی را به عهده گرفت.

ندسا: نیروی دریایی سپاه

نیروی دریایی سپاه (ندسا) به پیشنهاد سرلشکر پاسدار محسن رضایی و به فرماندهی حسین علایی در سال ۱۳۶۴ تشکیل شد. این نیرو به سرعت با استراتژی قایقهای تندرو در عملیات‌های مختلف جنگ از جمله والفجر ۸ فتح اسکله الامیه درگیری با نیروی دریایی آمریکا توسط نادر مهدوی در مهر ۱۳۶۶ و همچنین گشتهای پراکنده در خلیج فارس و تنگه هرمز به تجربه اندوزی پرداخت و آرام آرام به یک نیروی تأثیرگذار تبدیل گشت.

ساحفاجا: سازمان حفاظت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران

سازمان حفاظت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران، به اختصار (ساحفاجا) سازمانی است مستقل و متمرکز در تابعیت فرماندهی کل قوا و وابسته به ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ که وظیفه دارد ارتش جمهوری اسلامی ایران را، در جهت پیشبرد اهداف و ماموریت‌های محوله از هر لحاظ صیانت نماید. ریاست سازمان حفاظت اطلاعات اجا، با حکم فرماندهی کل قوا منصوب می‌شود.

واجا:وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران از وزارت‌خانه‌های دولت جمهوری اسلامی ایران است، که مسئولیت کسب و پرورش اطلاعات امنیتی و اطلاعات برون‌مرزی، حفاظت اطلاعاتی، ضد جاسوسی و تروریسم را برعهده دارد. هم‌اکنون در دولت دوازدهم سید محمود علوی بعنوان وزیر اطلاعات فعالیت می‌کند.

یگون:یگان ویژه ناجا

یگان ویژه ناجا مجموعه‌ای است از یگان‌های ویژه نیروی انتظامی که از منحصر به فردترین یگان‌های عملیاتی پلیس ایران می‌باشد. کنترل اجتماعات، مبارزه و برخورد با اغتشاشات و تجمعات غیرقانونی، مشارکت در عملیات‌های ویژه (گروگان گیری، بمب‌گذاری، طرح‌های پاکسازی و…)، اعزام نیرو و امدادرسانی به دیگر واحدهای پلیس کشور از جمله وظایف عمده یگان‌های ویژه ناجا می‌باشد. از واحدهای این یگان می‌توان به واحد ضد اغتشاش، واحد زنان، واحد اسواران (اسب سواران)، باشگاه براق که مسئولیت آموزش چتربازی، پاراگلایدر، سقوط آزاد، موتور سواری کارکنان وسایر مردم را به عهده دارد واحد رهایی گروگان، واحد سپکا (سگ‌های پلیس)، واحد دریایی واحد چک و خنثی‌سازی بمب و تله‌های انفجاری..

نوپو:نیروی ویژه پاسدارولایت

نوپو که نام اختصاری نیروی ویژه پاسدار ولایت،می باشد،یکی از واحدهای زیرمجموعه یگان ویژه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که برای رهایی گروگان، برخورد و خنثی‌سازی عملیات تروریستی و سرکوب شورش‌های شهری استفاده می‌شود. اعضای نوپو به دلیل داشتن یونیفورم سیاه رنگ به سیاه‌جامگان نیز معروف شده‌اند.رایج‌ترین باور نادرست در مورد نوپو، تلقی آن به عنوان «یگان ویژه نیروی انتظامی ایران» باشد. این در حالی است که واحد نوپو یگان ویژه پلیس نیست و «یکی از» زیرمجموعه‌های آن محسوب می‌شود. نیروهای ویژه پلیس، در سه یگان «موسی بن جعفر»، «امام خمینی» و «امیرالمؤمنین» سازماندهی شده‌اند که نوپو، زیرمجموعه آخری محسوب می‌شود

جنگال:جنگ الکترونیک

جنگ الکترونیک یا جنگال (کوتاه‌شده جنگ الکترونیک) اصطلاحی نظامی و بیانگر کاربرد الکترونیک و امواج الکترومغناطیس در نبردهاست و شامل ارتباطات رادیویی، ایجاد اختلال در ارتباطات رادیویی دشمن و شنود (استراق سمع) گفتگوهای دشمن است. امروزه کاربردهای نوین دیگری مانند هدایت نفرات و موشک‌ها با دستگاه‌های الکترونیکی به جنگ الکترونیک افزوده شده‌است. دستگاه پارازیت‌انداز شعاع اصلی از این جمله دستگاه‌هاست که با ایجاد چگالی از انرژی در مسیر سیگنال فرستاده می‌شود و با افزودن نوفه (نویز) به آن، رادار را مختل می‌کند. البته می‌توان آن را شناسایی کرد. افراد یگان جنگال می‌کوشند تحرک هر فرستنده‌ای را کشف، صدای هر گوینده‌ای را ضبط و هرگونه سامانه الکترونیکی تهدیدآمیز را نابود کنند.

لجمن:لبه جلویی منطقه نبرد

لبه جلویی منطقه نبرد، اصطلاحی است که در ادبیات نظامی به کار می رود و عبارت است از خطی که از به هم پیوستن موضع های پدافندی دسته تفنگدار به جلو، به وجود می آید و خط های حد را در نقطه رهایی قطع می کند .

نهسا:نیروی هوایی سپاه

نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از نیروهای زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود، که کار خود را در اواخر سال ۱۳۶۴ به فرماندهی موسی رفان، با چند فروند هواپیما در فرودگاه مهرآباد آغاز کرد در سال ۱۳۸۸ در پی تشکیل بخش فضایی (برای شروع فعالیت‌های موشکی) در سپاه، نیروی هوایی سپاه پاسداران با این بخش ادغام گردید و نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تشکیل شد.

ساصد:سازمان صنایع دفاع

سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران با نام اختصاری ساصد در زمینه طراحی و تولید تجهیزات نظامی برای نیروهای مسلح ایران فعالیت می‌کند. صنایع نظامی ایران تحت عنوان قورخانه در سال ۱۳۰۴ ه‍.ش با تولید تفنگ برنو در مرکز شهر تهران (توپخانه) فعالیت خود را آغاز نمود. از حدود سال ۱۳۲۰ اداره تسلیحات در محل مهماتسازی فعلی تأسیس شد و حدود ۶ سال بعد کارخانه مسلسل سازی در خیابان پیروزی به عنوان اداره مرکزی تسلیحات راه اندازی گردید. از حدود سال ۱۳۴۰ ساختار اداری تسلیحات نیز دگرگون و به سازمان صنایع نظامی تغییر نام داد و با خرید تکنولوژی تولید فشنگ‌های ۷٫۶۲، تفنگ ژ۳، تیربار ام ژ۳، خطوط تولید باروت و مواد منفجره در سه مجموعه (مهماتسازی، مسلسل سازی و شیمیایی پارچین) فعالیت‌های تولیدی خود را گسترش داد.

ساحادم:سازمان حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ارتش

بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با تأسی از رهنمودهای رهبر فرزانه انقلاب به دنبال حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و اشاعه فرهنگ مقاومت، شهادت و گرامیداشت شهدای دوران دفاع مقدس و نقش‌آفرینی بزرگواران عرصه جهاد، ایثار و شهادت است.

ساتا:سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح

مسئول بخش تأمین اجتماعی و خدمات درمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا) است . انجام امور درمانی و بیمه مکمل درمان ، امور بازنشستگی ، وظیفه بیگری و مستمری بگیری ، ارائه خدمات بیمه‌ای اعم از بیمه عمر و حوادث و انواع بیمه‌های متداول در کشور ، پرداخت کمک هزینه‌های قانونی ، اعطاء انواع تسهیلات نظیر وام و کمکهای بلاعوض و خدمات رفاهی و ... در سطح آحاد کارکنان شاغل و بازنشستگان نیروهای مسلح و خانواده‌های آنها ، از مهمترین رئوس مسئولیت‌ها و وظایف ساتا و مجموعه‌های وابسته به آن می‌باشد .

مرا بهی:مرکز آموزش بهداری

مر آ تو:مرکز آموزش توپخانه

ا.دامپ نزاجا:اداره دامپزشکی و کنترل مواد غذایی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران

مر آ دژ آجا:مرکز آموزش دژبانی ارتش جمهوری اسلامی ایران 

هوا دریا:هواپیمایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

مد کا:مدیریت کارخانه های تولیدی ارتش جمهوری اسلامی ایران

لوج:لوجستیک

پ:پادگان 

پادگان به جایی گفته می‌شود که گروهی از سربازان و تجهیزات برای نگهداری آن مکان در آن مستقر شده‌اند. پادگان معمولاً محل اسقرار یک یگان از ارتش است. پادگان‌ها می‌توانند دارای تأسیسات و تسهیلات گوناگونی باشند از جمله آسایشگاه، سالن غذاخوری، ورزشگاه، باشگاه افسران، نمازخانه، کلیسا، بازداشتگاه، دفتر دژبانی، منازل سازمانی، اتاقک نگهبانی، برج نگهبانی، پاسراه و غیره باشند. ورود و خروج به پادگان‌ها معمولاً برای عموم آزاد نیست و کنترل آن به عهده گروهی به نام دژبان است. پادگان محلی تقریباً ثابت است و شمار سربازان مستقر در آن از قرارگاه‌های نظامی کمتر است. قرارگاه نظامی معمولاً محل استقرار لشکرها در جنگ و عملیات دیگر است. پادگان‌ها می‌توانند گاه به عنوان محل تمرینات نظامی و مرکز فرماندهی نیز عمل کنند.

ع ن ا:عملیات نیروی انسانی

سماجا:ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران 

ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران (سماجا) به عنوان ستاد برتر در ارتش، مرکز برنامه‌ریزی، کنترل و هماهنگی بین هر چهار نیروی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمان‌های وابسته به ارتش همچون سازمان عقیدتی سیاسی و سازمان حفاظت اطلاعات ارتش می‌باشد. این نیروها شامل نیروی زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی و قرارگاه پدافند هوایی می‌باشد. لزوم هماهنگی و پشتیبانی هر چهار نیرو از یکدیگر در جنگ‌ها و تهیه دستورالعمل‌های عملیاتی و اداری در زمان صلح باعث به وجود آمدن ستاد مشترک شده‌است. این ستاد تقریباً در تمامی ارتش‌های منظم دنیا وجود دارد و وظیفه اصلی آن هم ایجاد نظم و هماهنگی و وحدت رویه بین کلیه نیروهای رزمی ارتش می‌باشد. سپهبد قرنی اولین رئیس ستاد مشترک ارتش ایران پس از پیروزی انقلاب ۵۷ بود. با توجه به ایجاد سمت فرماندهی کل در ارتش، عنوان ستاد مشترک ارتش به صورت غیر سازمانی به ستاد آجا تغییر یافته‌است. جایگاه ریاست ستاد مشترک ارتش به معاونت هماهنگ‌کننده ارتش تبدیل گردید. ادارات قبلی ستاد مشترک مثل اداره آجودانی، ادارات یکم تا نهم و… از قدیمی‌ترین سازمان‌های نیروهای مسلح به صورت سازمان یافته در ایران هستند که در حال حاضر برخی از آن‌ها به صورت مستقل یا با تجمیع یکدیگر به معاونت تغییر عنوان داده‌اند. هر یک از این ادارات به صورت تخصصی در حوزه مربوط بر عملکرد نیروها نظارت دارند.

مخوال:مخابرات و الکترونیک

ناپوز:نشریه ایمنی پرواز و زمینی هوانیروز

ساحفاسا:سازمان حفاظت اطلاعات نیروی مقاومت سپاه 

پهپاد:پرنده هدایت پذیر از دور

پرنده هدایت‌پذیر از دور یا به‌اختصار، پَهپاد که به آن هواپیمای بدون سرنشین نیز می‌گویند، نوعی هواگرد هدایت‌پذیر از راه دور بی خلبان است بیشترین سرمایه‌گذاری در جهان در زمینه ساخت و تجهیز پهپادها را وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا انجام داده‌است؛ به‌طوری‌که بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵ حدود سه میلیارد دلار هزینه برای طراحی و ساخت و تجهیز پهپادها هزینه کرده‌است. حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ باعث شد تا دولت آمریکا بودجه بیشتری را به طراحی و ساخت و تجهیز پهپادها اختصاص دهد. بر اساس آخرین برآوردها ارزش این صنعت در سال ۲۰۲۰، بالغ بر ۱۲۷ میلیارد دلار خواهد شد. نشریه هیل در سال ۲۰۱۹ نوشت ایران در حال تبدیل شدن به یک ابرقدرت پهپادی است.

دژآجا:دژبان ارتش جمهوری اسلامی ایران 

برای نخستین بار در مهر ماه ۱۳۳۰ تأسیس و عهده‌دار تعلیم و تربیت افسران جز تا رده فرماندهی گروهان و درجه‌داران تا رده فرماندهی دسته در فنون تخصصی دژبان تشکیل شد. در اواخر سال ۱۳۳۲ ستاد ارتش طی بخشنامه‌ای، دژبان را یک رسته مستقل و جداگانه به کلیه یگان‌های ارتش معرفی کرد. برخی از وظایف دژبان در سربازخانه‌ها - در سطح شهر - حمایت از افراد نظامی، دستگیری غایبین و فراری‌ها تعیین شد. مرکز آموزش دژبان آجا در منطقه کهریزک واقع شده که تنها مرکز آموزش این یگان است. فرمانده پادگان کهریزک در حال حاضر از مورخه ۳ اردیبهشت ۱۳۹۸ سرهنگ حسین صابری و جانشین او سرهنگ توپخانه ابراهیم آئین‌پرست است. این نیرو در زمان وقوع جنگ، وظیفه پشتیبانی جبهه و نگهداری از اسیران را بر عهده دارد. در ضمن حفاظت از مکان‌هایی چون بهشت زهرا و کاخ سعدآباد نیز بر عهده یگان تشریفات این نیرو است. مقر اصلی این نیرو نیز در خیابان فاطمی واقع شده‌است. در ۴ اردیبهشت ۱۳۹۵، سرتیپ دوم سید محمدرضا حسینی به عنوان فرمانده جدید دژبان کل ارتش منصوب شد جانشین وی سرهنگ ستاد غلامرضا عرفانی راد معرفی شده‌است.

ف کل آجا: بالاترین نظامی در ارتش، فرمانده کل ارتش 

فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران بالاترین سمت در ارتش جمهوری اسلامی ایران است که به نیابت از فرماندهی کل قوا بر نیروهای چهارگانه ارتش فرماندهی می‌کند. این سمت تا اواخر شهریور ۱۳۷۷ وجود نداشته است و تا آن زمان رئیس ستاد مشترک ارتش بلندپایه‌ترین مقام ارتشی بود. علی شهبازی (رئیس وقت ستاد مشترک ارتش) به عنوان نخستین فرمانده کل ارتش ایران می باشد.